Κατά καιρούς έχουμε παρατηρήσει ότι «παραπονιόμαστε» σχετικά με το πως έχουν εξελιχθεί τα νέα αυτοκίνητα. Θα ήταν άδικο όμως αν δεν αναγνωρίζαμε, ότι στα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουμε πολλά πράγματα να μας αρέσουν και -κυρίως- να εκτιμάμε. Ας αναφερθούμε στο πρώτο και κύριο: στην ασφάλεια. Σε κάθε «γενιά» αυτοκινήτων, γίνονται μεγάλα άλματα στο κομμάτι της προστασίας των επιβατών. Κάποιοι πιστεύουν ότι ένα αυτοκίνητο του 2012, για παράδειγμα, προσφέρει την ίδια ασφάλεια με ένα του 2022.
Κι όμως, αυτό είναι τελείως λάθος. Ακόμη και αν αμφότερα έχουν κατακτήσει την κορυφαία βαθμολογία των 5 αστέρων από τον Euro NCAP. Αυτό συμβαίνει επειδή συχνά αλλάζουν τα κριτήρια των crash tests και γίνονται πολύ πιο αυστηρά. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μοντέλα που παλαιότερα είχαν κατακτήσει τα 5 αστέρια, δοκιμάστηκαν ξανά και πήραν πολύ μικρότερη βαθμολογία. Ας δούμε την περίπτωση του FIAT Punto. Το 2005, το νέο (τότε) Grande Punto αρίστευσε στα crash tests και πήρε 5 αστέρια.
Η FIAT κράτησε για καιρό το ίδιο αυτοκίνητο στην αγορά, το οποίο δέχτηκε δύο μεγάλα facelifts (Punto Evo το 2009 και σκέτο Punto αργότερα). Ουσιαστικά, ήταν ακριβώς το ίδιο, έχοντας αλλαγές μόνο σε κινητήρες και εμφάνιση. Το 2017, μπήκε ξανά στο κέντρο δοκιμών του Euro NCAP και «αποχώρησε» με βαθμολογία 0 αστέρων. Μηδέν! Όχι, το Punto δεν έγινε ξαφνικά… σκουπίδι, απλά μετά από 12 χρόνια, τα κριτήρια του ανεξάρτητου οργανισμού είχαν ανέβει τόσο, που ένα αυτοκίνητο το οποίο αρίστευσε παλαιότερα, δεν μπόρεσε καν να θεωρηθεί «επαρκές».
Φυσικά, πλέον τα αποτελέσματα των crash tests οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας. Προειδοποίηση για παρέκκλιση από τη λωρίδα κυκλοφορίας, προειδοποίηση για απότομο φρενάρισμα του προπορευόμενου οχήματος, αυτόματη ενεργοποίηση των φρένων αν ένας πεζός εμφανιστεί ξαφνικά στο δρόμο ή ένας ποδηλάτης και πολλά, πολλά ακόμη. Οι ανεξάρτητοι φορείς που πραγματοποιούν τις δοκιμές βάζουν στο μικροσκόπιο όλα τα ηλεκτρονικά, αξιολογώντας την αποτελεσματικότητά τους.
Κάπως έτσι έχουμε καταλήξει να οδηγούμε ένα αυτοκίνητο και σχεδόν κάθε μας κίνηση να μεταφράζεται σε πορτοκαλί παλλόμενο λαμπάκι στο ταμπλό, μαζί με ηχητική προειδοποίηση. Είναι βέβαιο ότι κάποιος μη μυημένος στα σύγχρονα μοντέλα θα… εκνευριστεί από τα πρώτα χιλιόμετρα. Ωστόσο, να θυμάστε ότι κάποια στιγμή, ένα από τα συστήματα αυτά μπορεί να αποτρέψει μια ενδεχόμενη σύγκρουση. Σε όλους έχει συμβεί να είμαστε αφηρημένοι ή να σκεφτόμαστε κάτι άλλο όσο οδηγούμε.
Τα ηλεκτρονικά δεν είναι ποτέ αφηρημένα όμως και δεν θα σας αφήσουν να καρφωθείτε στον μπροστινό σας, για παράδειγμα. Ίσως η σύγκρουση να μην ήταν σημαντικής έκτασης. Ακόμη και σε μικρές ταχύτητες όμως, μπορεί να προκύψουν αρκετά μεγάλες υλικές ζημιές. Μόνο τη «βαβούρα» και τη διαδικασία μετά το τρακάρισμα αν σκεφτείτε, ίσως εκτιμήσετε ότι το σύστημα αποφυγής πρόσκρουσης με το προπορευόμενο όχημα σας σταμάτησε έγκαιρα. Αυτό βέβαια, θα κρατήσει μόνο για λίγο καιρό. Αργότερα, θα αρχίσετε ξανά να… δυσανασχετείτε με τις προειδοποιήσεις!
Καταλήγουμε λοιπόν, ότι τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μπορεί να αποδεικνύονται ενοχλητικά στην καθημερινότητα, αλλά είναι μαθηματικά βέβαιο ότι κάποια στιγμή, θα αποτρέψουν μια σύγκρουση. Αυτός είναι και ο σκοπός τους. Άλλωστε, αν έχεις λίγη αντίληψη και καταλάβεις τι… ενοχλεί τα ηλεκτρονικά συστήματα και τα ενεργοποιεί, θα περιορίσεις σε πολύ μεγάλο βαθμό τις προειδοποιήσεις που λαμβάνεις και κατά κάποιο τρόπο, θα μάθεις να ζεις αρμονικά μαζί τους χωρίς… ο ένας να ενοχλεί τον άλλο! Όχι, η απενεργοποίησή τους μόλις μπαίνεις στο αυτοκίνητο δεν είναι η λύση.
Όλα προσφέρονται για κάποιο λόγο και θα ήταν παράλογο αν επιλέγαμε να μην έχουμε αυτή την έξτρα ασπίδα προστασίας γύρω μας, ειδικά στις αστικές μετακινήσεις μας που οι περισσότεροι οδηγούμε μηχανικά, χωρίς να αξιολογούμε ιδιαίτερα τις συνθήκες γύρω μας. Σκεφτείτε το αυτό. Σε διαδρομές που κάνουμε κάθε μέρα, δεν δίνουμε προσοχή σχεδόν σε τίποτα και κινούμαστε σαν να περπατάμε μέσα στο σπίτι μας. Για αυτό και στατιστικά, τα περισσότερα τρακαρίσματα καταγράφονται στην περιοχή, ακόμη και στη γειτονιά του οδηγού! Η υπερβολική σιγουριά ποτέ δεν κάνει καλό.